رزماری

رزماری، گیاه بومی نواحی مدیترانه است. این گیاه به‌ عنوان چاشنی در غذاها کاربرد فراوانی دارد. دلیل استفاده از این گیاه تنها به‌خاطر بو و طعم آن نیست، بلکه خواص فراوان این گیاه برای سلامتی نیز عاملی برای استفاده از آن در غذاهای مختلف شده است. نام علمی رزماری «Rosmarinus officinalis» است. رزماری نیز در خانواده‌ی نعناعیان قرار می‌گیرد، اما طعم منحصربه‌فرد خود را دارد. رزماری به‌ نسبت این گیاهان، گرم‌تر و تلخ‌تر است و طعمی گس دارد که به سوپ‌ها، سس‌ها، خورش‌ها، کباب‌ها و ادویه‌های ترکیبی طعمی عالی می‌بخشد. استفاده از رزماری در آشپزی ایتالیایی بسیار مرسوم است.

یکی از فواید جالب توجه رزماری عملکرد آن به عنوان یک محرک شناختی موثر است و بر همین اساس، به بهبود حافظه و تمرکز ذهنی کمک می کند.

رزماری با استرس مبارزه می کند، اضطراب را کاهش می دهد، سردرد را تسکین می دهد، رشد مو را تحریک می کند، با درد مفاصل مقابله می کند، التهاب را کاهش می دهد، گوارش را بهبود می بخشد، از سرطان پیشگیری می کند، و پشتیبان سلامت قلب و عروق است.

رزماری از عطر و طعم قوی بهره می برد و در سوپ ها، ساندویچ ها، سالادها، و ... قابل استفاده است. همچنین، می توانید از برگ های تازه یا خشک شده این گیاه چای درست کنید.

خواص دارویی و فواید رزماری:

1. مغز و آلزایمر

از جمله خواص بی نظیر رزماری می توان به بهبود عملکرد مغز و افزایش حافظه، هوش و تمرکز اشاره کرد. مصرف رزماری از تشکیل پلاک بتا آمیلوئید و بروز آلزایمر، آتاکسی و زوال عقل پیشگیری می کند و باعث افزایش فعالیت شناختی در سالمندان می شود.

2. سیستم عصبی

اسید کارنوزیک موجود در رزماری دارای خواص ضدعفونی کننده است و با کاهش استرس اکسیداتیو از سلول ها و سیستم عصبی محافظت می کند.

3. ضد التهاب

کارنوزول و اسید کارنوزیک موجود در رزماری خاصیت ضدالتهابی قوی داشته و باعث کاهش التهاب ماهیچه ها، رگ های خونی و مفاصل می شود، در درمان نقرس، آرتریت و آرتروز و آسیب های ناشی از عمل جراحی مفید است و از بیماری های قلبی از جمله آترواسکلروز و فشار خون بالا پیشگیری می کند.

4. کبد

رزماری برای سیروز کبدی و بهبود سریع مشکلات کبد مفید می باشد زیرا کبد از جمله اندام هایی در بدن است که درمان آن بسیار کند صورت می گیرد. مصرف رزماری با کاهش آنزیم های کبدی پلاسما از بروز دیابت نوع 2 پیشگیری و از تخریب گلیکوژن کبدی جلوگیری می کند.

5. استرس

رایحه قوی رزماری برای بهبود خلق و خو بسیار مفید است و اثر آرامبخش روی افراد مبتلا به اضطراب و افسردگی مزمن دارد، همچنین با کاهش ترشح هورمون استرس باعث رفع تنش در بدن می شود.

6. تعادل هورمون ها

کارنوزول موجود در رزماری عملکرد هورمون های آندروژن و استروژن را متعادل کرده و با کاهش ترشح هورمون دی هیدروتستوسترون در حفظ سلامت پروستات موثر است.

7. سرطان

رزماری حاوی مقادیری منگنز، کارنوسول، اسید رزمارینیک و اسید کارنوزیک است که دارای خواص ضد سرطانی، آنتی اکسیدانی و ضد انعقادی بوده و از بروز انواع سرطان کولون، سرطان خون، سرطان سینه، پروستات، تخمدان، دهانه رحم، سرطان ریه، مثانه و پانکراس پیشگیری می کند.

8. ریه و آسم

اکالیپتول و کافور موجود در روغن رزماری باعث انقباض برونش ها و افزایش جریان هوا در ریه می شود. برگ رزماری برای بیماری های سیستم تنفسی از جمله سرفه، سرماخوردگی، آنفلوآنزا، گرفتگی بینی، سینوزیت و آسم مفید است. اسید رزمارینیک از تجمع مایع در ریه جلوگیری می کند.

9. کاهش وزن

عصاره رزماری دارای خواص ضدالتهابی و ضد هیپروگلیسمی است که باعث کاهش وزن می شود. تحقیقات نشان می دهد اسید کارنوزیک موجود در این گیاه از اختلالات متابولیکی پیشگیری می کند.

10. ضد باکتری و ضد میکروب

رزماری برای درمان عفونت های باکتریایی و میکروبی عالی است و از عفونت استاف که مسری بوده و باعث بروز جوش های مهلک پوستی می شود، پیشگیری می کند.

11. لخته شدن خون

خواص آنتی اکسیدانی رزماری اثر ضد ترومبوتیک داشته و از لخته شدن خون جلوگیری می کند.

12. سیستم ایمنی بدن

رزماری به دلیل خواص آنتی اکسیدانی، ضدالتهابی و ضد سرطانی برای سیستم ایمنی بدن بسیار مفید است و از بروز انواع بیماری پیشگیری می کند.

13. روده

رزماری باعث بهبود عملکرد کیسه صفرا شده و با درمان بیماری هایی همچون روده تحریک پذیر و کولیت از سلامت روده محافظت می کند.

14. معده و هضم

رزماری به دلیل خواص ضدالتهابی قوی از دیرباز به عنوان درمان خانگی و طبیعی ناراحتی های معده، یبوست، نفخ، اسهال استفاده می شده و اضافه کردن آن به رژیم غذایی باعث تنظیم حرکات روده و بهبود عملکرد سیستم گوارش می شود.

15. خوشبوکننده دهان

خاصیت ضد باکتری رزماری به حفظ سلامت دهان کمک کرده و تنفس را خوشبو می کند. کافیست برگ رزماری را در آب داغ خیس کرده و در دهان غرغره کنید تا باکتری ها از بین رفته و نفس تازه شود.

16. بهبود گردش خون

رزماری همانند یک محرک قوی عمل کرده و تولید گلبول های قرمز و جریان خون را افزایش می دهد.

17. ضد درد

استفاده موضعی رزماری یک داروی ضد درد قوی و طبیعی است و هنگامی که به صورت خوراکی مصرف شود سردرد، میگرن، کمر درد قاعدگی، معده درد و درد کلیه را تسکین می دهد.

18. چشم و بینایی

اسید کارنوزیک از بروز بیماری های چشمی وابسته به سن از جمله دژنراسیون ماکولا که روی شبکیه بیرونی چشم تاثیر می گذارد پیشگیری می کند.

19. اسپاسم و گرفتگی

خواص ضد اسپاسم رزماری از گرفتگی های غیرارادی عضلانی مانند گرفتگی قلب جلوگیری می کند.

 خواص رزماری برای پوست:

توجه داشته باشید:

قبل از اعمال موضعی هر گونه ماسک یا ضماد روی پوست صورت و سایر نقاط حساس بدن، حتما اندکی از آن را روی بخش کوچکی از پوست دست تست کرده و 20 دقیقه منتظر بمانید تا از عدم حساسیت پوست خود مطمئن شوید.

20. ضد پیری

آنتی اکسیدان های موجود در رزماری از آسیب های پوستی جلوگیری کرده و با مبارزه با رادیکال های آزاد از بروز چین و چروک و پیری زودرس پوست پیشگیری می کند.

رزماری منبع خوب آهن، کلسیم و ویتامین B6 است و از کلاژن پوست محافظت و پوست را زیبا و سالم نگه می دارد.

21. لایه برداری پوست

ماسک رزماری و جو دوسر ناخالصی ها و سلول های مرده پوست را از بین برده و همانند لایه بردار طبیعی و خانگی عمل می کند.

ماسک لایه بردار رزماری

مقداری جو دوسر و رزماری خشک را با هم مخلوط کرده و هنگام مصرف، مقداری آب به آن اضافه کنید و خمیر حاصل را روی پوست مالیده و بعد از 15 دقیقه بشویید.

ماسک مرطوب کننده رزماری

برای تهیه اسکراب مرطوب کننده صورت 1 قاشق عسل طبیعی به ماسک بالا اضافه کرده و روی پوست بمالید.

اسکراب حمام رزماری

4 فنجان سرکه سیب را حرارت داده و بجوشانید و چند برگ تازه رزماری به آن اضافه کنید و بگذارید چند دقیقه بماند. سپس آن را از صافی عبور داده و قبل از حمام، یک فنجان از این محلول را داخل وان حمام اضافه کنید.

خواص رزماری برای مو:

22. تقویت کننده مو

مصرف رزماری باعث تحریک و تقویت فولیکول های مو شده، خون رسانی به پوست سر را بهبود می بخشد و موها را ضخیم می کند. برای تقویت موها از چای برگ رزماری برای شستن موها استفاده کنید.

ماسک تقویت کننده مو

برای تهیه ماسک مو 2 شاخه رزماری را خرد کرده و داخل کاسه ای قرار دهید. 1 قاشق غذاخوری سرکه سیب و 2 فنجان آب جوش به آن اضافه کرده و خوب هم بزنید و بگذارید یک شب بماند. صبخ روز بعد 3 قطره روغن نعناع به آن اضافه کرده و روی پوست سر خود بمالید و خوب ماساژ دهید. بعد از 7 دقیقه بشویید.

23. ریزش مو

خاصیت ضدقارچی رزماری با عفونت های پوست سر مبارزه کرده و از ریزش مو و لکه های طاسی جلوگیری می کند.

24. شوره سر

رزماری دارای خواص ضدمیکروبی است و شستن موها با رزماری در درمان شوره سر، سوزش پوست سر و خارش پوست سر موثر است.

25. براق کننده مو

شستشوی موها با رزماری باعث درخشان و براق شدن موها شده و زیبایی طبیعی به آن می بخشد.

ماسک موی رزماری

2 فنجان برگ رزماری تازه را با 2 فنجان آب جوش مخلوط کرده و بگذارید یک شب خیس بخورد. صبح روز بعد، پس از شستن معمولی موها با شامپو، در مرحله آخر این ماسک را به موهای خود بمالید تا موها براق و زیبا شود.

چای و دمنوش رزماری:

برای تهیه چای ( دمنوش یا جوشانده) رزماری می توان از برگ و ساقه رزماری به صورت تازه یا خشک و حتی پودر استفاده کرد.

طرز تهیه دمنوش رزماری

1 فنجان آب را داخل قوری ریخته و بگذارید به جوش بیاید، سپس حرارت را کم کرده و 1 قاشق چایخوری رزماری (تازه یا خشک) به آب در حال جوش اضافه کنید و اجازه دهید تا 5 دقیقه دم بکشد.

در صورت تمایل 1 قاشق چایخوری عسل یا شکر به جوشانده رزماری افزوده و میل کنید.دمنوش رزماری برای معده و هضم مفید بوده، از سرطان پیشگیری می کند و به عنوان ضد درد و ضد التهاب شناخته شده است.

عوارض جانبی و مضرات رزماری:

•  تهوع و استفراغ

•  سوزش پوست

•  خارش پوست سر در افراد طاس

•  افزایش قند خون در دیابتی ها

•  بروز تشنج و صرع

•  اسپاسم عضلانی

•  کما و بیهوشی

•  ورم ریه و تجمع مایع بیش از حد در ریه ها

•  سقط جنین، خونریزی رحم، نقص زایمان، زایمان زودرس

•  کاهش تولید و تحرک اسپرم در مردان

•  تداخل با داروهایی همچون وارفارین، لیتیوم و لازکس و غیره

•  انتقال مواد مضر از طریق شیر مادر به نوزاد