زنجبیل
زنجبیل گیاهی پایا، و بومی نواحی چین و هند است. به لحاظ علمی به این گیاه زینجیبر آفیسینال (Zingiber officinale) میگویند. گیاه زنجبیل یکی از ارزشمندترین داروها در طب آیورودا به شمار میرود. زنجبیل را معمولا به عنوان ریشهی گیاه میشناسند، ولی در حقیقت، بخشی از یک ساقهی زیرزمینی به نام ریزوم یا زمین ساقه است. کاربرد زنجبیل به عنوان ادویه به حدود ۴۰۰۰ سال پیش باز میگردد. خواص دارویی زنجبیل نیز حدود ۲۰۰۰ سال پیش کشف شد.
زنجبیل با رایحهی قوی و تند خود، جایگاه مهمی را میان ادویهها، چاشنیها، و حتی داروها به خود اختصاص داده است. زنجبیل، علاوه بر اینکه به صورت تازه استفاده میشود، به شکلهای خشک شده، پودر، و ترشی نیز کاربرد دارد، و از آب یا روغن آن نیز استفاده میشود. دمنوش (چای) زنجبیل نیز یکی از نوشیدنیهای محبوب خانوادههای هندی، و همچنین درمان عالی برای مبارزه با سرماخوردگی و آنفولانزا محسوب میشود. طب آیورودا زنجبیل را به دلیل خواص پزشکی و داروییاش تایید کرده است.
امروزه، در جوامع غربی و مدرن نیز از زنجبیل در دستور ساخت خوراکیهای شیرین نظیر نوشیدنی تخمیری زنجبیل، شیرینی زنجبیلی، نان زنجبیلی، بیسکوییت زنجبیلی و کیک زنجبیلی استفاده میشود.
خواص دارویی و فواید زنجفیل
با سرطان مبارزه میکند:
مطالعات ثابت کردهاند که زنجفیل میتواند سلولهای سرطانی تخمدان را نابود کند. موضوع امیدوارکننده این است که سلولهای سرطانی به خودشان حمله میکنند و از بین می روند.
مانع بروز آلزایمر میشود:
اگر آلزایمر در خانوادهی شما موروثی است یا نگران این موضوع هستید که مبتلا به این بیماری شوید، باید زنجبیل بیشتری استفاده کنید. طبق تحقیقات، زنجبیل که به کاهش سرعت کم شدن سلولهای مغزی که معمولا یک پیشماده برای آلزایمر هستند کمک می کند.
باعث تحریک اشتها میشود:
اگر احساس گرسنگی ندارید و فردی کم اشتها هستید، مقداری زنجفیل تازه قبل از غذا بخورید تا اشتهایتان را بهبود ببخشد و سیستم گوارش تان را فعال کند.
زنجبیل میتواند درد عضلانی را کاهش دهد:
زنجفیل برای بهبود درد عضلانی ناشی از ورزش موثر است.مطالعات نشان می دهد، مصرف ۲ گرم زنجبیل در روز، به مدت ۱۱ روز، به طور قابل توجهی درد عضلانی افرادی که تمرینات آرنج انجام میدهند را کاهش می دهد.
زنجبیل اثربخشی فوری ندارد، اما در کاهش پیشرفت روز به روز درد عضلانی موثر است.این اثرات به دلیل خواص ضد التهابی زنجبیل است.
کاهش دهنده نفخ است:
اگر جزو افرادی هستید که با مشکل نفخ معده دست و پنجه نرم می کنید، این نکته را باید بدانید که زنجبیل باعث کاهش نفخ می شود!
باعث درمان شوره سر می شود:
خواص ضدعفونیکنندهی زنجبیل برای مبارزه با قارچی که باعث شوره میشود عالی است. برای اینکار کمی زنجبیل رنده شده را با آب مخلوط کرده و در یک بطری اسپری بریزید. مخلوط را مستقیم روی کف سر اسپری کنید.
برای درمان سرماخوردگی و آنفولانزا مفید است:
زنجفیل منبع اصلی دکونژستان ، مادهی ضد احتقان است. برای درمان سرماخوردگی بهترین کار این است که ترکیبی از زنجبیل خُرد شده با آب گرم، آبلیمو و عسل بنوشید.
برای کاهش دردهای قاعدگی موثر است:
یکی از کاربردهای سنتی زنجبیل تسکین درد قاعدگی است.در یک مطالعه به ۱۵۰ زن در سه روز اول عادت ماهیانه شان روزانه ۱ گرم پودر زنجبیل داده شد. نتیجهی این مطالعه نشان داد که زنجبیل میتواند در کاهش درد به اندازهی داروهای مفنامیک اسید و ایبوپروفن موفق عمل کند.
موارد منع مصرف زنجبیل
مصرف داروهای خاص:
افرادی که برای فشار خون بالا یا دیابت دارو مصرف می کنند باید از مصرف زنجبیل صرف نظر کنند زیرا باعث تداخل دارویی می شود.
افراد کم وزن:
افرادی که قصد افزایش وزن دارند از مصرف زنجبیل یا مکمل های این گیاه اجتناب کنند. زیرا فیبر بالا و خاصیت زنجبیل در بالا بردن pH و همچنین اثر آن در تحریک آنزیم های گوارشی، باعث سوخت چربی می شود که امکان دارد به کاهش وزن ، بی نظمی قاعدگی، ریزش مو و توده عضلانی ضعیف منجر شود.
بارداری:
زنجبیل در دوران بارداری ممکن است به انقباضات و درد زایمان زودرس منجر شود. بنابراین باید از مصرف آن به ویژه در سه ماهه آخر بارداری خودداری کرد.
افرادی که مبتلا به اختلالات خونی اند:
گیاه زنجبیل به بهبود گردش خون در بدن کمک می کند و از طرفدیگر بدن افراد مبتلا به نوعی اختلال خونی موسوم به “هموفیلی” به ناتوانی در لخته شدن خون دچار است.در واقع در حالت طبیعی لخته شدن خون در عروق می تواند خطرناک باشد اما در مواردی مانند آسیب دیدگی و خونریزی بر اثر زخم و جراحت، این فرآیند طبیعی برای بدن ضروری است و بنابراین در افراد هموفیلی، اختلال در روندِ طبیعیِ لخته شدن خون می تواند موجب تشدید خونریزی شود.